Farabi Avrasya Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin (FAMER), Ahmet Baytursınulı’nın 150. Yıl dönümü anısına düzenlediği “5. Uluslararası Türk Dünyası Tarih ve Kültür Sempozyumu” 18 Temmuz 2022 tarihinde İstanbul Üniversitesi (İÜ) Edebiyat Fakültesi Kurul Salonu’nda gerçekleştirildi.
Etkinliğe; İÜ Rektörü Prof. Dr. Mahmut Ak, İÜ FAMER Müdürü Prof. Dr. Abdullah Kızılcık, İÜ Türkiyat Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Mustafa Balcı, Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY) Genel Sekreter Yardımcısı Bilal Çakıcı katıldı. Kazakistan ve Türkiye marşlarının okunmasının ardından başlayan etkinlik Bünyamin Aksungur müzik dinletisi ile devam etti.
Etkinlikte; İÜ Rektörü Prof. Dr. Mahmut Ak, Kazakistan Al Farabi Kazak Milli Üniversitesi Rektörü J.K. Tuimebayev, İÜ FAMER Müdürü Prof. Dr. Abdullah Kızılcık, Al Farabi Kazak Milli Üniversitesi Filoloji Fakültesi Kazak Dili Bölüm Başkanı Prof. Dr. Anar Salkynbay, İÜ Türkiyat Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Mustafa Balcı, İngiltere Cengiz Aytmatov Akademi Başkanı Rahima Abduvalieva, TÜRKSOY Genel Sekreter Yardımcısı Bilal Çakıcı açılış konuşmalarını gerçekleştirdi.
Ahmet Baytursınulı, İsmi Unutulmayacak Bir Aydın
Konuşmasını yapmak üzere kürsüye ilk olarak İÜ FAMER Müdürü Prof. Dr. Abdullah Kızılcık çıktı. Prof. Dr. Kızılcık FAMER’in kuruluşundan itibaren çalışmalarına hız kesmeden devam ettiğine değinerek “FAMER Aralık 2016’dan itibaren çalışmalarına başlamış, 2017 yılında neşir alanında çalışmalarını ve 2021 yılında da tercümeler gerçekleştirmiştir. Merkezimizin birçok ikili anlaşmaları vardır. Biz özellikle Kazakistan ile büyük oranda akademik iş birliğine gitmiş ve oradan gelen öğretim üyelerini ve öğrencilerini ağırlamış, seminerler hazırlayıp birlikte programı yürütmüşüzdür. Kurslarımız binlerce öğrencinin kurs görmesine de vesile olmuştur. Merkezimiz; paneller, okumalar, sempozyumlar ve kongreler de tertiplemektedir” dedi. Prof. Dr. Kızılcık, sempozyumun başarı ile geçmesini dileyerek konuşmasını sonlandırdı.
Konuşmasını yapmak üzere kürsüye çıkan Al Farabi Kazak Milli Üniversitesi Filoloji Fakültesi Kazak Dili Bölüm Başkanı Prof. Dr. Anar Salkynbay, Abdullah Kızılcık’a bu sempozyumun düzenlemesindeki emeklerinden dolayı teşekkürlerini iletti. FAMER’in, Kazak öğretim üyelerine ve öğrencilerine de çok büyük yardımı olduğunu belirten Prof. Dr. Salkynbay Abdullah Kızılcık’a hediye ve belge takdiminde bulundu.
Konuşmasını yapmak üzere kürsüye İÜ Türkiyat Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Mustafa Balcı çıktı. Baytursınulı’nın önemli bir şahsiyet olduğunu vurguluyan Prof. Dr. Balcı, “Ahmet Baytursınulı önemli Kazak aydınlarındandır. Kazaklar ve Kazak Türkçesi için çok büyük hizmetleri olan ismi asla unutulmayacak bir aydınımız. Kendisi birçok yönüyle Kazaklara, Kazak Türkçesine hizmet etmiş bir siyasetçi, devlet adamı, şair ve öğretmendir. Birçok önemli işi var ama bana göre en büyük önemi Kazak Türkçesine öğretmenlik etmesidir. Çünkü Kazak Türkçesinin bir yazı dili olarak hem kurulmasında hem gelişmesinde öncülük etmiştir. Bu sempozyum da 150. doğum yılına ithafen hazırlandı” dedi. Emeği geçen herkese teşekkürlerini ileten Prof. Dr. Balcı konuşmasını sonlandırdı.
“Baytursınulı’nın Bütün Türk Dünyasına Katkıları Vardır”
Konuşmasını yapmak üzere kürsüye çıkan İngiltere Cengiz Aytmatov Akademi Başkanı Rahima Abduvalieva, Ahmed Baytursınulı’nın Kazakların öncüsü olduğunu ifade etti. Abduliyeva, bu sempozyumun çok önemli ve değerli olduğunu söyleyerek katkılarından dolayı Abdullah Kızılcık’a teşekkürlerini iletti.
Sempozyuma çevrim içi katılan TÜRKSOY Genel Sekreter Yardımcısı Çakıcı, İÜ ile TÜRKSOY ilişkilerinin güçlü olduğuna değinerek iş birliklerinin ve çalışmalarının artarak devam etmesi temennisinde bulunarak “Baytursınulı’nın, bütün Türk dünyasına katkıları vardır. Bu sempozyum çerçevesinde anılıyor olması çok memnuniyet verici” dedi. Desteklerine bundan sonra da devam edeceklerini belirten Çakıcı, sempozyumun gerçekleşmesinde emeği geçen herkese teşekkürlerini ileterek konuşmasın sonlandırdı.
Milletin Öğretmeni: Ahmet Baytursınulı
Konuşmasını gönderdiği video ile ileten Kazakistan Al Farabi Kazak Milli Üniversitesi Rektörü J.K. Tuimebayev, Ahmet Baytursınulı’nın milletin öğretmeni olduğunu vurgulayarak “Bu yıl Alaş’ın değerli şahsiyeti, Türk dünyasının ortak değeri, milletin öğretmeni Ahmet Baytursınulı’nın doğumunun 150. Yıl dönümü. Bu yıl dönümü ilk kez dünyanın birçok ülkesinde UNESCO düzeyinde kutlanmaktadır. Bugünün uluslararası ve teorik konferansı, seçkin bir kişiliğin geride bıraktığı zengin mirasa bir kez daha bakmanızı sağlayacaktır” dedi.
Sempozyumun başarı ile geçmesini dileyen Rektör Tuimebayev, “Millet hocası Ahmet Baytursınulı ‘Eğitim almak için okumak gerekir, Zengin olmak için bir işe ihtiyacınız var. Güçlü olmak için birlik gereklidir. Bu gereklerin yolunda çalışmalıyız’ diyor. Bu bakışın günümüzde çok önemli olduğunu kaydetmişti. Ulusun öğretmenine adanmış bilimsel-teorik konferansın çalışmalarına başarılar diliyorum” dedi.
Baytursınulı, Önemli Bir Değer
Açılış konuşmalarını yapmak üzere kürsüye çıkan İÜ Rektörü Prof. Dr. Mahmut Ak, İÜ’nün küresel çapta seminerler, konferanslar düzenlediğine değindi. Baytursınulı’nın çok büyük bir değeri olduğunu söyleyen Prof. Dr. Ak, “Baytursınulı, Kazak Türkçesinin doğru öğretilmesi konusunda öğretim metotlarıyla ilgili birçok yazı kaleme almış ve yazdığı gramer kitapları ile meşhur Türkologlar arasında yer almıştır. Ahmet Baytursınulı, bir yandan Kazak dili ve edebiyatı ile ilgili olarak makale şiir ve tercümeler yapıp şiirler ve destanlar yazarken diğer yandan da okul kitapları hazırlayıp gazetelerde toplumun ve halkın fikir ve düşüncelerini geliştirecek şekilde yayınlar yapmıştır” dedi.
Bu sempozyumu düzenlemekten dolayı mutlu olduklarını belirten Prof. Dr. Ak, “Şiirleri ve yazıları ile halkı şuurlandıran ve onların kültür ve sanat anlayışlarının gelişmesine çalışan Baytursınulı’ye Kazak Devlet Eğitim Enstitüsü Rektörü tarafından ’Profesör’ unvanı verilmesi dikkate şayandır. Adına müze açılmış ve anıtı dikilmiş olan Ahmed Baytursınulı için bugün Kazakistan’da törenler tertiplenmekte, anısına uluslararası konferanslar düzenlenmektedir. Biz de onu anlamak adına bu sempozyum ile bir nebze katkımız olduysa ne mutlu bize” dedi.
Açılış konuşmalarının ardından; “Baytursınulı ve Türk Yazı Tarihi”, “Türk Dünyasında Yazı Dili ve A. Baytursınulı”, “Baytursınulı’nın İlkeleri ve Modern Türkçe yazı Çalışmaları”, “Türkiyat ve Şarkiyat Alan Araştırmalarında Dil”, A. Baytursınulı, Yazı Teorisinin Bugünü ve Geleceği”, “A. Baytursınulı’nın İlkeleri, Modern Türkçe Yazı Çalışmaları” konularının tartışıldığı sempozyum sona erdi.
Haber: Ceyda Demir
Fotoğraf: Başar Uzun, İbrahim Can Selen
İÜ Kurumsal İletişim Koordinatörlüğü
