CHP’de milletvekili adayları nasıl belirlenecek?
TBMM ÜYELİĞİ İÇİN ADAYLARIN BELİRLENMESİ (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)
Madde-58
A- Yöntemler: (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)
TBMM üyeliği için adayların belirlenmesinde yöntemler, önseçim, aday yoklaması ve merkez yoklamasıdır. Önseçim ve aday yoklaması, öncelikli yöntemlerdir.
B- Yöntemlerin belirlenmesi:
Aday saptamada hangi seçim çevresinde hangi yöntemin uygulanacağına Parti Meclisi karar verir. Parti Meclisi, önseçim veya aday yoklaması yapılan bir seçim çevresindeki aday listesinde, merkez adaylığı için Siyasi Partiler Kanunu’ndaki ilkelere göre yeteri kadar sıra ayırabilir. Bir kişi iki dönem üst üste merkez adayı gösterilemez. Ancak bu kural, bir yıldan fazla olmamak kaydıyla son seçimin yapıldığı tarihi izleyen 1 Ekim günü başlayacak yasama yılı tamamlanmadan seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde uygulanmaz. (16-17 Ocak 2016 tarihli 35. Olağan Kurultay kararıyla değişik)
C- Yöntemlerin uygulanması: (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)
- Önseçim, partiye yazılı üyelerin katılımı ile yapılır.
- Aday yoklaması partide belli görevlere seçilmiş olan delegelerin katılımı ile yapılır.
- Merkez yoklamasında adaylar Parti Meclisince saptanır.
- Önseçim veya aday yoklaması yargı yönetimi ve denetiminde yapılır.
- Merkez yoklaması yöntemi uygulanarak belirlenecek adayların toplam sayısı, Genel Merkezce Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığına sunulan Partinin gösterdiği milletvekili adaylarının yüzde on beşinden fazla olamaz. Partinin son genel seçimlerde yüzde ondan az oy aldığı seçim çevrelerinden gösterilen toplam milletvekili aday sayısı ile örgüt denetiminde sandık konulması suretiyle yapılacak eğilim yoklaması sonucu belirlenecek milletvekili aday sayısı bu orana göre hesaplanan milletvekili aday sayısına dahil değildir. Parti Meclisi bu yüzde on beş kotayı bir seçim çevresinin tümü için kullanabileceği gibi, Siyasi Partiler Kanununun 37’nci maddesinin ikinci fıkrasına göre göstereceği yüzde beş merkez adayları haricinde, önseçim, aday yoklaması veya eğilim yoklaması yaptığı seçim çevrelerinde sıralar ayımak suretiyle de kullanabilir. Bir yıldan fazla olmamak kaydıyla son seçimin yapıldığı tarihi izleyen 1 Ekim günü başlayacak yasama yılı tamamlanmadan seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde Parti Meclisi bu yüzde on beş kotayla bağlı olmadan aday saptayabilir. (16-17 Ocak 2016 tarihli 35. Olağan Kurultay kararıyla değişik)
- Önseçim veya aday yoklamasına katılanlar, merkez adaylığı için başvuramazlar.
- Parti Meclisi, adayları belirlerken, kadınların, gençlerin ve engellilerin TBMM’de temsiline özen gösterir. (5-6 Eylül 2014 tarihli 18. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)
- Aday belirlenmesinde merkez yoklaması yapılmasına karar verilen yerlerde, eğilim yoklaması yöntemleri kullanılabilir. (5-6 Eylül 2014 tarihli 18. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)
D- Yönetmelikle düzenlenecek hususlar: (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)
Aday belirlemede uygulanacak yöntemlerle ilgili diğer hususlar ve aday yoklamasında oy kullanacakların nasıl belirleneceği yönetmelikle düzenlenir.
TBMM ÜYELİĞİ İÇİN ADAYLIĞA BAŞVURMA
Madde-59
Adaylık için başvuru tarihleri Parti Meclisi’nce saptanır ve açıklanır.
Adaylık başvuruları, Genel Merkez’deki ilgili birime yapılır.
Adaylık başvuruları ile ilgili hususlar yönetmelikle belirlenir.
TBMM ÜYELİĞİ İÇİN ADAYLIK ÖN KOŞULLARI VE İNCELEME
Madde-60
TBMM üyeliğine aday olmak üzere önseçim, aday yoklaması ve merkez yoklaması için başvuranlar açısından Merkez Yönetim Kurulu’nca ön inceleme yapılır ve Parti Meclisi’nin onayına sunulur. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)
Adaylık başvurusu yapan parti üyeleri için inceleme, yasal nitelikler açısından yapılır.
Parti üyesi olmayanların adaylık başvuruları, ilgili il ve ilçe yönetim kurullarının g.rüşleri de alınarak incelenir.
Parti üyesi olmayanlardan, Parti Meclisi’nce önseçime, aday yoklamasına veya merkez yoklamasına katılmaları uygun bulunanlar ile merkez kontenjanından aday gösterilenler, Tüzüğün 12. maddesi uyarınca Merkez Yönetim Kurulunca üyeliğe kabul edilir. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)
Yasalar nedeniyle partiye yazılma olanağı bulunmayan kimselerden adaylığa başvuranların, parti üyesi olmaksızın, önseçime, aday yoklamasına ve merkez yoklamasına katılabilmeleri Parti Meclisi’nin kararına bağlıdır.