Çocuklar kurban kesimini izlemeli mi

Uzman Klinik Psikolog Merve Kırna, çocukların kurban kesimini izlemesi hakkında bilgi verdi.

Kırna, çocukların bebeklikten itibaren gerek oyuncakları, gerek yolda gördükleri hayvanları sevmeye yöneldiklerini ifade ederek, “Kurban bayramı çocuğa doğru anlatılamadığında durum bazen travmatik olabilmekte ve çocukta farklı kaygı ve korkuların gelişimine sebebiyet vermektedir. Soyut dönemin tamamlanmadığı okul öncesi dönemde çocuklar kurban kesimini dini bir boyut olarak algılayamazlar, bu yüzden çocuklara kurban kesiminin anını anlatmak ya da kesilirken izletmek çocukta travmatik etkiye neden olabilmektedir. Hayvanın ölümüne şahit olan çocuk, hayvana zarar verildiği düşüncesi ile; ailesini suçlama, zarar verici eylemler ya da kaygı ve korkularda artışa, et yemek istememe, gece kabusları, alt ıslatma, uyku düzeninde bozulmalar vb. gibi sorunlara yol açabilmektedir. Bunun yerine bayramın önemi, yardımlaşma ve kurban bayramının sosyal boyutu anlatılmalıdır. Ailelerin toplandığı, birlikte yemek yendiği, yeni kıyafetlerin alındığı, hediyelerin alındığı, bayramlaşmanın önemi, yardımlaşmanın önemi şeklinde anlatılmalıdır” dedi.

Kırna, soyut düşüncenin gelişmeye başladığı 8-9 yaşındaki çocuk kurban bayramı ile ilgili merak edip bilgi isterse; kurban bayramının amacı ve mantığı anlatılabileceğini kaydederek, “Fakat kurbanın kesim anı çocukta travmatik etkiye neden olabileceğinden, kurbanın kesim anını görmemeleri daha uygun olmaktadır. Çocuklar anlatılan hikayelerin kendi başına ya da bir yakının başına gelebileceklerini düşünür. Kurban bayramının dini hikayesini içselleştiremeyen çocuk kaygı yaşayabilir. Burada etin büyümek ve gelişmek için önemli olduğundan bahsetmek ve bayramı kutlamak için kestiğimiz kurbanın ihtiyacı olan kişilere hediye edildiğinden, birlikte yemek yenildiğinden, yardımlaşmanın öneminden bahsedilebilir. Soyut düşüncenin geliştiği 12-13 yaşındaki çocuk, kurban bayramının dini boyutunu algılayabilmektedir. Aileler, bu yaştaki çocuğa kurbanın kesim amacını anlatıp, eğer çocuk izlemek istiyorsa uzaktan izlemesine müsaade edilebilir. Fakat kurban kesimini görmeden önce çocuğun psikolojik olarak hazırlanması ve sürecin anlatılması gerekmektedir. Çocuk görmek istemiyorsa kesimi izlemesi için asla ısrar edilmemesi gerekmektedir” şeklinde konuştu.

Kırna, çocuğu kaç yaşında olursa olsun kurban kesimini izlemesi için zorlanmayıp, çocuğun gelişim dönemine göre kurban bayramının içeriğinin anlatılması daha uygun olmakta olduğunu vurgulayarak, Kurbanlık hayvan ile duygusal bağ kurmasına izin verilmemelidir, bazen kurbanı birkaç gün önceden alıp bahçede çocuğun beslemesine izin verilir, hayvan sevgisini aşılamak için. Bayram sabahı aniden hayvanın ortadan yok olması çocuklarda olumsuz etkiye neden olabilmekte, yas tutup ailesine öfkelenebilmektedir. Mümkünse kesilecek hayvan evin bahçesine getirilmemeli ya da çocuğa süreç hakkında yaşına uygun bilgilendirme yapılmalıdır. İstemeden de olsa kurban kesimine şahit olur ya da televizyon gibi mecralarda olumsuz kurban kesim sahnelerine maruz kalırsa; öncelikle yapılması gereken çocuğun duygularını yok saymak ve abarttığını ima eden cümleler yerine duygularına odaklanıp ne hissettiğini anlamaya çalışmak olmalıdır. Onu anladığınızı belirtmeniz önemlidir. Yaşadığı kaygı, korkuyu ifade etmesine olanak tanıyıp sakinleşmesini sağlayın. Kaygısında bir azalma olmuyor ise bir uzmandan profesyonel yardım almaktan çekinmeyin” açıklamasında bulundu.