Diş taşı dost mu? düşman mı?

Gölcük Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi hekimi Dt. Yeliz BOZDAĞ'a "diş taşı dost mu, düşman mı?" diye sorduk. Son zamanlarda sık karşılaştığım duyumlardan biri;  “diş taşlarını temizletmek zararlıymış, diş taşlarının faydası varmış “Öncelikle diş taşı nedir, neden oluşur, biraz bahsetmek gerekir diye düşünüyorum. Diş yüzeyleri iyi temizlenmediği zaman üzerlerinde bakteri plağı dediğimiz bir tabaka oluşur. Tükürükte bulunan kalsiyum ve fosfat iyonlarının da yardımıyla bu tabaka zamanla sertleşir ve diş taşını oluşturur. Konuya biraz daha dikkatli bakmak gerekirse, başlangıcında bakteri plağı olduğuna dikkatinizi çekmek isterim. Bakteri plağından köken alan sertleşmiş bir yapıdan bahsediyoruz. Dolayısıyla bu yapının faydasını tartışmak gereksiz olur diye düşünüyorum. Diş taşının oluşumunda olmazsa olmaz faktörlerden biri de tükürüktür. Tükürüğün yapısına göre diş taşı daha fazla miktarda ya da daha sık sürelerle oluşabilir. Tükürük bezlerinin sayıca en yoğun olduğu bölgede, yani alt ön bölgenin dil tarafında diş taşları çok kolay birikim gösterirler.  Zaten fırçalamanın da genelde zor ve yetersiz kaldığı bu bölgede kolayca diş taşı sebepli dişeti iltihapları ve dişeti çekilmeleri görülür. Diş taşları buradan uzaklaştırılmadığı sürece olay bir kısır döngü halinde devam eder. Ne tür zararla karşı karşıya kalınır? Diş taşı miktarı artar, dişeti çekilmesi artar. Dişlerin araları açılır. Açılan bölgelere diş taşı birikimi devam eder. Çekilme daha da artar. Birikimin fazla olduğu yerlerde çürük başlangıcı da olabilir. Olayın sonunda aslında kemik erimesi de olmuştur, fakat diş taşı dişlerin hareketini ve dişeti çekilmeleri sonucu arada oluşan boşlukları kamufle eder.  Diş çekilecek duruma bile gelmiş olabilir. Hasta durumun ciddiyetinin farkında olmayabilir. Diş taşı temizletme ön yargılar neden oluşuyor? Diş taşı temizliği yapıldığı zaman dişler ve arada kalan boşluklar, dişeti çekilmeleri, her şey gün ışığına çıkar. Dişlerin sallanmaları daha da belirgin hale gelir. İşte böyle bir durumda hastayı, diş taşının faydalı olmadığına inandırmak zor olabilir. Çünkü diş taşı temizliği sonrası hastanın, dişlerim sallanmıyordu, temizlettim sallanmaya başladı, araları açıldı, yemek kaçmıyordu, kaçmaya başladı, soğukta hassasiyet olmaya başladı gibi şikayetleri başlar. Bunu engellemek için mümkünse hastaya diş taşı temizliğinden önce bilgi vermek gerekebilir. Evet doğru, diş taşı temizliğinden sonra dişeti sağlıklı olabildiği seviyeye gelecektir. Diş taşı sebebiyle çekilen dişeti, diş taşı uzaklaştırıldığında kolay kolay eski yerine gelmeyebilir. Dolayısıyla diş kökünün bir kısmı açıkta kalabilir ve hassasiyete sebep olabilir. Daha önce diş taşı ile dolu olan diş aralarınız boş kalabilir. Ama bunlar diş taşının faydaları değildir. Temizlenmediği takdirde daha da artacak olan diş taşının verdiği zararlardır.  Diş taşı uzaklaştırıldıktan sonra, doğru fırçalama tekniklerini öğrenerek dişetlerinizin en sağlıklı ve doğal formuna geri dönmesine yardımcı olabilirsiniz. Diş taşı birikiminin tek zararı tabii ki sadece bu değildir. Diş taşı olan yerde dişeti iltihabı olacaktır. İltihaplı bölgede kanamalar ve kötü koku da olacaktır. Kötü koku, ister istemez kişinin sosyal yaşamını etkileyecektir. Ayrıca fırçalarken, kanadığı için fırçalamayı bırakmak da doğru sandığımız yanlışlardan biridir. Dişlerimizi fırçalamadığımız sürece, iltihap ve kanamaya sebep olan faktörleri arttırmaya devam ediyor olacağız ve durum yine bir kısır döngü halinde ilerleyecektir. Doğrusu, çok bastırmadan dişetlerimizi de dişlerimizle beraber fırçalamak ve iltihabın dışarı akmasına izin vermek olacaktır. Böyle bir durumdan kısa sürede kurtulmanın yolu yine, diş taşı temizliğinizi yaptırmak ve kişisel ağız hijyen yönteminizi öğrenip, bunu sürekli uygulamaktan geçiyor. Doğru bir şekilde yapılan diş taşı temizliği ve diş eti tedavisi sonrasında, dişetleri olması gereken sağlıklı haline kolayca geri dönebilir. Açık pembe, sıkı ve kanamayan sağlıklı bir dişeti, dişlere daha sıkı sarılıyor ve sallanmaları azaltıyor veya önlüyor. En önemlisi de gülümsemenizi özgürleştiriyor. Lütfen diş taşlarınızın kontrolü için 6 ayda bir kez diş hekiminizi ziyaret etmeyi unutmayınız. Gölcük Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi değerli hekimi Yeliz BOZDAĞ a verdiği bilgiler için teşekkür ederiz.