Uzman Diyetisyen Kumsal Kurucu uyarıyor: “Bayramın tadını çıkarırken sağlığınızı tehlikeye atmayın.”
Kurban Bayramı, insanların sevdikleriyle bir araya geldiği, birlik ve beraberlik duygularının yoğun yaşandığı özel bir dönem. Bu özel dönem, genellikle aşırı yemek tüketimi nedeniyle sağlık sorunlarına yol açabiliyor. Çünkü Kurban Bayramı’nda aşırı kırmızı et, tatlı tüketimi, yağlı, baharatlı, kontrolsüz ve karışık yemek yemeye bağlı olarak gastrit, kabızlık, kolesterol yüksekliği, diyabet ve tansiyon yüksekliği gibi şikayetler artıyor. Bu nedenle, Kurban Bayramı boyunca tüketilen yiyeceklerde dikkat edilmesi gereken bazı önemli hususlar bulunuyor.
Uzman Diyetisyen Kumsal Kurucu, Kurban Bayramı’nın görkemli sofralarına karşın dikkat edilmesi gereken 7 maddeyi şöyle açıkladı:
Rutininizi Bozmayın
Bayramlarda sofranın ihtişamına ve sohbete kapılıp beslenme alışkanlığınızı dışına çıkmanız sindirim sisteminizi olumsuz etkileyecektir. Rutin olmayan bu tür öğünleri sindirmek için tüm vücut ekstra iş yapmak zorunda kalır. İnsan vücudunun ana güç merkezi olan karaciğer, yağları gerektiği gibi metabolize edemeyebilir, kolesterol seviyeniz ve şekeriniz yükselebilir. Ayrıca hazımsızlık ve kabızlık şikayeti yaşayabilirsiniz.
Aşırı Kırmızı Et Tüketimi Kalbinizi Yormasın
Kurban Bayramı boyunca, protein içeriği yüksek olan kırmızı etlerin tüketimi oldukça yaygındır. Ancak, aşırı tüketildiğinde sağlık sorunlarına neden olabileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle, kırmızı et tüketiminde ölçülü olmak gerekmektedir. Mutlaka tabağınızda sebzeye de yer verin ve et tüketimine geçmeden önce bir kase çorba tüketin. Kırmızı etin sindirimi zorken bir de büyük porsiyonlarda yerseniz hazımsızlık şikayeti yaşayabilirsiniz.
Kırmızı et; magnezyum, çinko, demir, fosfor gibi değerleri mineralleri ve B grubu vitaminleri içerir. Bununla birlikte kolesterol (100 gram dana eti yaklaşık 90 mg kolesterol) ve doymuş yağ içeriği yüksek bir hayvansal protein kaynağıdır. Her ne kadar yağlarını temizleseniz de kırmızı etten gelen yağ içeriği yaklaşık %20’dir. Kan basıncında ve kolesterol değerinde artış yaşamamak için kırmızı et tüketim miktarına, pişirme yöntemine ve kullandığınız baharat miktarına dikkat etmelisiniz.
Pişirme Yöntemine Dikkat!
Kurban etlerini 24 saat bekleterek tüketmelisiniz. Yeni kesilen bir eti birkaç saat içerisinde pişirip tüketirseniz hem sindirim problemleri yaşar hem de sert bir et tüketmiş olursunuz. Bununla birlikte eti pişirme yöntemine de dikkat etmelisiniz. Ekstra yağ ve akrilamid alımınıza neden olan kavurma, kızartma gibi pişirme yöntemlerinden kesinlikle uzak durmalısınız. Eğer mangal yapacaksanız kanserojen etkiye sahip olan polisiklik aromatik hidrokarbon (PAH) oluşumunu ve B1, B12 gibi vitaminlerin yanı sıra folik asit kaybını engellemek için etin ateş ile temasını (en az 15 cm uzak olmalı) önlemelisiniz. Önerim, haşlama/fırında/ızgara pişirme yöntemlerini tercih etmenizdir. Tabi bu yöntemi uygularken de kullanılan yağın çeşidi, tuz ve baharat miktarı son derece önemli! Ayçiçek, kanola, margarin, iç yağ gibi yağlardan uzak durmalısınız. Zeytinyağı veya tereyağını (kontrollü olarak) kullanabilirsiniz. Bununla birlikte yüksek miktarda baharat ve tuz kullanımı tansiyonunuzu etkilemesinin yanı sıra gastrit gibi mide problemlerinde de artışa neden olur.
Sebze ve Meyveleri Unutmayın
Bolca et ve tatlı yiyip kan şekerinizi dengeleyecek sizi uzun süre tok tutacak sebze/meyveleri yok saymayın. Sebze tüketiminiz öğününüzdeki besin kalitesini artıracak, sindiriminize yardımcı olacak ve kabızlık oluşma riskini azaltacaktır. Kurban Bayramı’nda sebze yemeği, salata, şeker oranı düşük ve liften zengin meyveleri de mutlaka tüketin. Bununla birlikte kırmızı etin yanında C vitaminden zengin sebze ve salataların tüketimi demir emilimini artırır.
Sıvı tercihlerinizi iyi yapın
Bayramda çay ve su tüketimini iyi dengelemelisiniz. Her zaman olduğu gibi yeterli su tüketimi büyük öneme sahip. Çay tüketiminiz su tüketimine baskın kalmasın ve mutlaka günde en az 2,5-3 litre su için. Sindirimi kolaylaştırmak için ise gazlı şekerli içecekler yerine sodyum oranı düşük maden suyu tüketebilirsiniz. Ayrıca yemeklerle birlikte ve yemekten hemen sonra su içmemeye özen gösterin.
Bayram Yürüyüşleri
Yemekten 1 saat sonra yaptığınız 15 dakikalık yürüyüş dahi tansiyon, sindirim ve kan şekeri dengeniz için çok değerlidir. Bayram koşuşturmasının yanı sıra günde en az 30 dakika yürüyüşe zaman ayırmalısınız.
Bayram Tatlılarını Masumlaştırın
Eğer bir sağlık sorununuz yoksa bayramda tatlı yasak değil. Tatlıya yasak değil sınır koyun! Ancak porsiyona, şerbetli tatlı yerine sütlü meyveli tatlı tercih etmeye özen göstermelisiniz.