Türkiye geneli domates ve mamulleri ihracatı 2020’de 608 milyon dolara, Ege’den yapılan domates ve mamulleri ihracatı ise yüzde 3 artışla 187 milyon dolara ulaştı. Meyve sebze sektörü 2021 yılında domates ürün grubu ihracatını 650 milyon dolara çıkarmayı hedefliyor.
Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Hayrettin Uçak, 2020’de 4 milyar 414 milyon dolar olan yaş meyve sebze ve meyve sebze mamullerinin yıllık bazda rekor kıran sektörler arasında olduğunu hatırlattı.
“2020’de sektör olarak tüm güçlüklere rağmen son derece başarılı bir grafik çizdik. Küresel meyve sebze piyasasında ciddi bir aktör olan ülkemiz yıllık 12.8 milyon ton domates üretimiyle dünyada 3’üncü sırada yer alıyor. Türkiye domateste ürün çeşitliliğinde de güçlü bir konumda. İhracat rekorumuza geniş ürün gamıyla en büyük katkıyı sağlayan Türkiye geneli domates ve mamulleri ihracatımız 2020’de 608 milyon dolar, Ege ihracatımız ise yüzde 3 ilerlemeyle 187 milyon dolar tutarında gerçekleşti. Domates ve mamullerinde 2021 hedefimiz, katma değer zincirini büyüten atılımlarımızla artışımızı istikrarlı bir şekilde sürdürerek 650 milyon dolar ihracata imza atmak. 2021’in ilk dört ayında Türkiye geneli domates ve mamulleri ihracatında 253 milyon doları, Ege’den yapılan ihracatımızda 54 milyon doları ülkemize kazandırdık.”
Taze domates ihracatı 313 milyon dolar kazandırdı
2020 yılında taze domates ihracatının yüzde 3 artışla 313 milyon dolara çıktığını açıklayan Hayrettin Uçak, yaş meyve ve sebze ihracatında açık ara birinciliğini koruyan Rusya’nın taze domates ihracatında 62 milyon dolarla ilk sırada olduğunu söyledi.
“Türk domatesinin ihracat menzili Avrupa’dan Körfez ülkelerine kadar geniş bir coğrafyayı kapsıyor. 51 ülkeye ihracatını gerçekleştirdiğimiz domates ürün grubunun en büyük kalemi taze domateste ana pazarlarımızın hepsinde ihracat artışları yaşadık. Romanya yüzde 38, Ukrayna yüzde 21, Bulgaristan yüzde 19, Suriye yüzde 140, Beyaz Rusya yüzde 60, Polonya yüzde 33, Almanya yüzde 37 ivme kaydettiğimiz geleneksel pazarlarımız. Yükselen pazarlar arasında ise Umman, Arnavutluk, Dubai, Birleşik Krallık var. Ocak-Nisan döneminde ise Türkiye geneli taze domates ihracatımız yüzde 7 artarak 170 milyon dolara ulaştı.”
Domates salçasını 115 ülkeye gönderdik
Uçak, “Domates ve mamulleri ihracatımızın 157 milyon dolar pay ile en büyük ikinci kalemi olan domates salçası ise 115 ülkeye ihraç edildi. 2020’de domates salçası 94 milyon dolarla en fazla Irak’a gönderildi. İhracatımız ilk 5 ülke arasında yer alan Almanya’ya yüzde 92, Suudi Arabistan’a yüzde 26, ABD’ye yüzde 11 yükseldi. Marjinal artışların yaşandığı pazarlar arasında ise; yüzde 192 ile Hollanda, yüzde 295 ile Malezya, yüzde 189 ile Fransa, yüzde 74 ile İsrail, yüzde 225 ile Belçika var. Umman, İtalya, Avusturya pazarlarında da önemli artışlar sağladık.” diye konuştu.
Kuru domatesin merkez üssü Ege Bölgesi
Kuru domates ihracatının yüzde 95’inin Ege Bölgesi’nden yapıldığından bahseden Hayrettin Uçak, “2020’de kurutulmuş domates ihracatımız 53 milyon dolara ulaştı. Başta 15 milyon dolarla İtalya olmak üzere 59 ülkeye ihracatımız var. Ana pazarlarımız İtalya’ya yüzde 17, Polonya’ya yüzde 36, Yunanistan’a yüzde 41 artış yaşadık. Yağda kurutulmuş domates ihracatımız geçen sene ise 29 milyon dolara ulaştı. 90 ülkeye gönderdiğimiz yağda kurutulmuş domateste Almanya 5 milyon dolarla ilk sırada. İhracatımızda ön sıralarda yer alan Hollanda, Fransa, Danimarka, Kanada, Avustralya’ya yüzde 60’lara varan artışlar yaşadık. Astronomik artışlardan biri de İtalya’ya oldu.” dedi.
Domates suyunda Uzak Doğu, Avrupa ve ABD’deki pazar payı artıyor
Domates ürün grubu ihracatının 2,5 milyon dolarlık kısmını oluşturan domates suyunu ise 55 ülkeye gönderdiklerini ve 2020’de yüzde 57 ile en fazla ihracat artışı gösteren kalem olduğunun altını çizen Uçak, 1,8 milyon dolarla Japonya’nın başı çekerken Hollanda, Hong Kong, ABD’nin de yükselen pazarlar arasında olduğunu açıkladı.
Dondurulmuş domates 32 milyon dolar kazandırdı, sos ve ketçapta Çin’e yüzde 138 artış
Uçak, 2020’de 32 milyon dolara ulaşan dondurulmuş domates pazarında ise 27 ülkeye dışsatım gerçekleştirdiklerini, 5 milyon dolarla Birleşik Krallık’ın ilk sırada yer alırken Belçika ve İtalya’nın artış gösteren ülkeler olduğuna değindi.
35 ülkeye gönderilen kabuğu soyulmuş domateste ise Birleşik Krallık’ın öne çıktığını anlatan Hayrettin Uçak, 114 ülkeye yapılan domates sosları ve ketçap ihracatından ise 19 milyon dolar gelir elde edildiğini, yüzde 23 yükselişle 7 milyon dolarla Irak’ın birinci ülke olduğunu, İspanya’da yüzde 16, Birleşik Arap Emirlikleri’nde yüzde 41, Çin’de yüzde 138 ilerleme kaydettiklerini sözlerine ekledi.
