Kendilerine biçilen toplumsal rollere karşı mücadele vererek Pagos Kadın Kooperatifi ile ekonomik özgürlüklerine kavuşan kadınlar kendi markalarıyla satış stantları açmak istiyor.
Yenigün Gazetesi / Nurcan ETİK
“Kendi kararımızla, kendi üretimimizle, kendi ayaklarımızın üzerinde durmak için mücadele ettik. Bu mücadelenin eşim dahil kimse tarafından yok edilmesine izin veremezdim” diyen Pagos Kadın Kooperatifi Başkanı Filiz Çakar kadınların üretici yanlarına odaklanarak yeni tariflerle midye yapmak için kurdukları kooperatifin hikayesini Yenigün'e anlattı. Konak Çimentepe mahallesinde 2015 yılında açılan semt merkezinin mahalleli kadınların yaşamında önemli değişimlere öncülük ettiğini söyleyen Çakar, semt merkezi bünyesindeki kreşin kadınların yükünü hafiflettiğini öte yandan açılan meslek kurslarıyla yaşamlarında radikal dönüşümler olduğunu ifade etti.
Kadınların ev işleri ve özellikle çocuk bakımıyla tek başına ilgilenmelerinin, kadınları sınırlandırdığını ve eve hapsettiğini vurgulayan Çakar, "Evde bakmanız gereken küçük bir çocuk varsa, dışarıdaki üretim sürecinin içinde olmanız mümkün değil. Ben önceki işlerimi çocuğum olduktan sonra bırakmak zorunda kaldım. Çocuklara bakacak bir yer bulunduğunda kadının üretici potansiyeli inanılmaz bir şekilde ortaya çıkıyor" dedi.
'KOOPERATİF Mİ BEN Mİ?'
Çocuklarının bakımı konusunda kreş desteği aldıktan sonra ekonomik özgürlüklerini de kazanmak isteyen kadınlar, en iyi bildikleri iş olan midye dolma üretimine başladılar. Bir süre sonra kooperatif kurma düşüncesinin ortaya çıktığını ancak bu aşamada ortaklarından bir kadının, eşinin izin vermemesi üzerine ertelemek zorunda kaldıklarını söyleyen Filiz Çakar, "Benim eşim de ilk başta çok karşı çıktı, hatta bir süre sonra eşim bana, 'kooperatif mi ben mi?' diye sordu. Ben de 'tabii ki kooperatif' dedim. Çünkü buraya çok emek verdik, kendi kararımızla, kendi üretimimizle, kendi ayaklarımızın üzerinde durmak için mücadele ettik. Bu mücadelenin eşim dahil kimse tarafından yok edilmesine izin veremezdim. Diğer kadınlar da öyle. Kızlarımıza duruşumuzla örnek olduk. Sonrasında kararlılığımızı ve vazgeçmediğimizi gördüklerinde, eşlerimiz ve ailelerimiz çok büyük destekçimiz oldular" diye anlattı. Kooperatif kurma sürecinin başlangıç zamanlarında, ev işlerinin aksaması nedeniyle kayınvalidesi tarafından eleştiriye maruz kaldığını da anlatan Filiz Çakar, "Fakat şimdi, kayınvalidem en büyük destekçim. Böyle zor süreçleri atlattık ve sonunda başardık" diye konuştu.
'GIDAMIZ MİDYE DOLMA'
Çakar, kooperatif olarak neden midye dolma üretimine odaklandıklarını ise şöyle anlattı: “Bizim gıdamız 'midye dolma olacak' dedik. Çünkü bölgemizde hem kadınların hem erkeklerin yüzde 90'ı geçimini midyeden sağlıyor." Midye dolma yapımının oldukça zahmetli bir iş olduğunu söyleyen Çakar, "Midye dolma yapımı oldukça hijyenik bir ortam gerektiriyor. Fabrikasyon usulü midye dolma yapılan ve hijyenik olmayan yerlerde kadınlar ucuz iş gücü olarak çalıştırılıyordu. Kendileri yapanlar ise evin altında oturarak iki büklüm yapıyorlardı ve hiçbirinin sigortası yoktu" dedi.
HAYALLERİ BÜYÜDÜ
Kooperatifin tek amacının midye yapmak olmadığının altını çizen Filiz Çakar, kadınlara başta Kadın Emeğini Değerlendirme Vakfı (KEDV) ve çeşitli sivil toplum örgütü tarafından eğitimler verildiğini belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü: “Birçok kadın okuryazarlık belgesi, hijyen belgesi gibi pek çok belge aldı. Kadınlar en başta evden dışarı çıktı, Konak'a tek başına gidemeyen kadınlar şu an her yere gidebiliyorlar, birçok şehirdeki festivallere katılabiliyorlar. Kadınların inandıkları işin arkasında durması gerekiyor. Tüm baskılara göğüs germek çok zor oluyor. Ancak kadınlar korkmasın, kararlı durunca ve iyi işler ortaya koyunca, karşınızda duranlar bir süre sonra gelip size destek oluyor." Birçok kadının da öğrenimlerini dışarıdan tamamlamaya çalıştığını anlatan Çakar, "Kooperatiften sonra ortaokulu ve liseyi açıktan okuyarak tamamlayan arkadaşlarımız var. Ben de ortaokulu bitirdim ve şu an lisedeyim. Üniversite eğitimi almak istiyorum ve su ürünleri mühendisi olma hayalim var" dedi.
HAVUÇLU MİDYE
Kadınların üreticilik ve yaratıcılık yanlarının güçlü olduğunu vurgulayan Filiz Çakar, "Biz de bu gücümüzü kullandık ve yeni tarifler denemeye başladık. Havuçlu-cevizli, zeytinyağlı-enginarlı, körili, dereotlu ve şeker hastaları için bulgurlu midye tarifleri bulduk. 2019 yılında Pagos Midye'nin patentini aldık. Bundan sonraki hedefimiz üretimlerimizi artırmak, butik veya seyyar araçlarda kendi markamızla midye satmak” diye konuştu.
Kaynak: https://www.gazeteyenigun.com.tr/kooperatifle-ozgurlestiler
