Orhan Gazi – Tehodora evliliğinin Osmanlı Devletine katkıları Kocaeli Tarih Sempozyumunda ele alındı
KOCAELİ
Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin düzenlediği Uluslararası Orhan Gazi ve Kocaeli Tarihi-Kültürü Sempozyumunda Osmanlı’nın ikinci padişahı Orhan Gazi’nin Bizans imparatoru Kantekuzenos’un kızı Tehodora ile yaptığı evliliği mercek altına alındı. Evlilik sayesinde Bizans ile sağlanan ittifakın siyasi açıdan devleti büyütme çabasına katkı sunduğu, hukuki açıdan ise Bizans’a varis olma hakkının kazanıldığı vurgulandı.
BİZANSIN DAMADI ORHAN GAZİ
Matrakçı Salonda ve Prof. Dr. Salim Cöhce başkanlığındaki 26. oturumda ilk sunumu Dokuz Eylül Üniversitesi’nden Prof. Dr. Mustafa Daş yaptı. Prof. Dr. Daş oturumda “Bizans’ın Damadı Orhan Gazi Döneminde Osmanlı-Bizans İlişkileri Üzerine Bazı Tespitler” konusu ile Orhan Gazi- Theodora evliliğini siyasi ve hukuki açıdan inceledi
SULTANLIK İDDİASI MEŞRUİYET KAZANDI
Prof Dr. Mustafa Daş, Orhan Gazi’nin önce Yarhisar Tekfuru’nun kızı Nilüfer Hatun daha sonra da İoannis Kantakuzinos’un kızı Prenses Tehodora ile evlilik yaptığını ve Bizans’ın damadı olduğunu söyledi. Hanedanlar arası sosyal ve diplomatik temasların birer sonucu olarak yapılan bu evliliklerin doğal olarak Türk-Bizans ilişkilerine etki ettiğinin kaydeden Prof. Dr. Daş, “Orhan Gazi, Bizans imparatorunun kızıyla evlenerek önemli bir strateji yürütmüştür. Babasından aldığı küçük beyliği büyük devlet yapma isteğinde olan Orhan Gazi bu evlilik ile sultanlığını komşu güçlere tanıtmış ve sultanlık iddiasına meşruiyet kazandırmıştır” dedi.
BİZANS OSMANLI ŞEHZADESİNE SAHİP ÇIKTI
Prof. Dr. Daş, Orhan Gazi – Tehodora evliliğinin hukuki açıdan önemini ise
Şehzade Halil olayı ile açıkladı. Prof. Dr. Daş, Tehodora – Osman Gazi evliliğinden dünyaya gelen şehzade Halil’in korsanlar tarafından kaçırılmasının ardından Orhan Gazi’nin olaya, Bizans imparatoru Yuhannes’i dahil ettiğini söyledi. İmparator Yuhannes’in girişimleriyle Şehzade Halil’in korsanların elinden kurtarıldığını anlatan Prof. Dr. Mustafa Daş ayrıca şehzade için istenen 100 bin altının Bizans ve Osmanlı Devleti tarafından ortaklaşa ödendiğini kaydetti. Prof. Dr. Daş, söz konusu olayın Bizans’ın varisi olarak Osmanlıları ön plana çıkartma konusunda önem arz ettiğine dikkat çekti.
ORHAN GAZİ’NİN İLERİ GÖRÜŞLÜ SİYASETİ
Oturumda Doç. Dr. Murat Öztürk de Orhan Gazi’nin Bizans İmparatoru Kantekuzenos ile yaptığı ittifakı ve bu konudaki ileri görüşlülüğünü ortaya koyan bir bildiri sundu. ” Orhan Bey Dönemi Osmanlı-Bizans İttifakı ve Bölgenin Siyasi ve İktisadi Hayatına Olan Tesirleri” konulu bildiride Doç. Dr. Öztürk, yapılan ittifakın Osmanlı’nın Rumeliye yerleşmesini sağladığına dikkat çekti.
OSMANLI İLE GELEN OSMANLI İLE GİDEN İMPARATOR
Doç. Dr. Öztürk, sunumunda Kantakuzenos’un Palaiologos hanedanı ile arasındaki mücadelede Orhan Gazinin desteğini alarak imparator olduğunu hatırlattı. Doç. Dr. Öztürk, ileriki dönemde Kantakuzenos’un Papa ile işbirliği yaparak bir anlamda Orhan Gazi’den kurtulma çabalarının görüldüğünü de aktararak, “Orhan Gazi bu dönemde Rumeli’ye iyice yerleşmiş durumundaydı. Bu durum, içeride Bizans muhalefetinin sesinin yükselmesine ve Türk yardımı ile tahta geçen Kantakuzenosların, Türk varlığı sebebiyle tahttan indirilmelerine sebep olacaktı. Bu durum, Osmanlı desteği ile gelen Bizans imparatorunun Osmanlı ile gittiğini ortaya koyuyor” dedi.
DİĞER BİLDİRİLER
Matrakçı Salonunun 26. Oturumunda ayrıca, Prof. Dr. Salim Cöhce,
“Ünlü Selçuklu Kumandanlarından Erbasgan’ın Malazgirt Zaferi’nden Hemen Önce Kocaeli Yarımadası’ndaki Faaliyetleri” Doç. Dr. Dilaver Azimli, “Osmanlı Devleti’nin Yükselişinde Orhan Gazi’nin Çalışmalarına Dair (Rusça Kaynaklara Dayanarak)” ve . Doç. Dr. Murat Öztürk” Orhan Bey Dönemi Osmanlı-Bizans İttifakı ve Bölgenin Siyasi ve İktisadi Hayatına Olan Tesirleri” konularında bir bildiri sundu.
27. OTURUMUN BİLDİRİLERİ
Öte yandan Matrakçı Salondaki son oturumlarda da yine Orhan Gazi ve dönemi ile ilgili bildiriler yayınlandı. Aynı zamanda oturum başkanlığını yapan Prof. Dr. H. Mustafa Eravcı “Sultan Orhan Gazi ve Ahiler”, Prof. Dr. Kenan Ziya Taş “Orhan Gazi Ümerasının Kuzey-Batı Anadolu’daki Fetihlerine Dair İzler” ve Doç. Dr. Kamil Çolak da “Orhan Gazi Döneminde Kullanılan Şahıs Adları Üzerine Bir Değerlendirme” konu başlıklarında sunumlarını gerçekleştirdi.
